Deri ve pH

Deri ve pH

pH deri işlentisindeki parametrelerden biridir. Deri üretim proseslerinin kontrolünde pH değerinden yararlanılır. Bir işlemin düzgün yapılabilmesi, boyaların ve kimyasalların penetrasyonu ve fiksasyonu pH değerine bağlı olarak değişir. Derinin rengi ve diğer özellikleri de pH değeri değişimlerinden etkilenir. Kısacası deri işlentisinin her aşamasında takip edilmesi gereken bir parametredir. Her işlem için ideal bir pH değeri vardır fakat farklı özellikteki derileri elde etmek için pH değerinden faydalanmak ve bu idealliğin dışına çıkmak da gerekebilir. Örneğin büzüşük ciltli bir deri üretmek glutaraldehitin banyoya pH=7 üzerinden verilmesi gibi.

pH

pH kelimesi Power of Hydrogen kelimesinden gelmektedir.

Deri üretim işlemleri Asit, Nötral, Alkali pH’larda yürütülebilir.

pH:1    Aşırı Asidik

pH:7     Nötal

pH:14   Aşırı Alkali

pH değerleridir.

pH 0-14 arasında değişir.

pH, hidrojen veya cam elektrot vasıtasıyla elektrometrik pH metre ile ölçülür.

pH ölçümü için diğer Metotlar: Özel sıvı indikatörler ve özel indikatör kağıtlarla ölçümdür.

Deride pH Ölçümü

Deri işentisinde pH’ı ölçümleri banyoda ve deride ayrı ayrı yapılır. Çünkü banyo ve deri arasındaki denge önemlidir. Banyo pH’ı genel ve pratik bir şekilde pH kağıtları ile ölçülür. Hassas pH ölçümleri için pH metre de kullanılır. Derinin pH’ı ise işlenti esnasında sıvı indikatörlerle ölçülür. Bitmiş deride ise pH’ı belirlemek için Standartlarla belirlenmiş yöntemler uygulanır.

pH kağıdı ile tüm sıvıların pH değeri rahatlıkla ölçülebilir. İşlemler esnasında derinin pH’ının pratik bir şekilde belirlenebilmesi için indikatörer kullanılır. Farklı pH aralıklarını gösteren çok sayıda indikatör olsa da deri işlentisi için iki tanesi çok sıklıkla kullanılır. Bunlar Brom Krezöl Yeşili ve Fenolftalein’dir.

Brom Krezöl Yeşili:

Genellikle pikle, krom tabaklama ve nötralizasyon işleminde kullanılır.

Verdiği Renkler:

Sarı=pH 3,5 ve altı

Sarı-Yeşil=pH 4,0

Yeşil=pH 4,5

Mavi-Yeşil= pH 5

Mavi= pH 5,5 ve üzeridir.

Fenolftalein:

Verdiği Renkler:

Deride kireç gidermenin kontrolünde kullanılır.

pH=8,2’de renk pembeleşir ve pH arttıkça rengin şiddeti artar. pH=8,2’nin altında ise renksiz şeffaftır.

Bitmiş Derilerde İstenen pH Değerleri

Genel olarak özel bir durum veya şart yoksa bitmiş deride pH 3,5 – 9 arası kabul edilebilir değerlerdir.

Vücutla temas eden şapka vs. gibi deriler için pH 4 üzeri

Ortopedik deriler ve müzik aletlerinde kullanılan deriler için pH 4,5 üzeri

Yağla tabaklanmış güderide pH 8 altında olmalıdır.

Eğer deride pH değeri 3,5’tan aşağı ise Serbest Asit

9’dan yukarı ise Serbest Alkali açığa çıkar.

Bu değerler deride ciltte çatlamalara, liflerde hasara, deri haslık değerlerinde düşüşe sebep olur.

Derinin sürekli olarak ciltle teması ile: ciltte tahrişe ve kızarıklıklara sebep olabilir.

Ayrıntılı bilgi için: geredederi@hotmail.com